اکثر عکس‌هایی که مردم به صورت روزمره ثبت می‌کنن در اندازه انسانی و چیزی هست که ما اطرافمون دائما مشاهده می‌کنیم، مثل حیوانات، مردم، مناظر دیدنی، غذاها و همه موارد این چنینی. اما اگر قصد دارید چیزهایی رو نشون بدید که تا بحال کسی اونا رو به اون شکل ندیده، حالت ماکرو کار رو براتون آسون تر می‌کنه.
ماکرو، اجازه میده شما از سوژه‌های خیلی کوچیک و یا فاصله خیلی کم با جزئیات عکس بگیرید که با توجه به مدل گوشی‌تون چه اندروید و چه آیفون ازین ویژگی می‌تونید استفاده کنید.
این عکس از قهوه گرفته شده و عکاس اونو با گوشی گلکسی S21 Ultra ثبت کرده. عکاس: Sydney Butler
عکاسی ماکرو چیه؟
عکاسی ماکرو یک هنره که توسط عکس گرفتن از سوژه‌های خیلی کوچک و عکس‌های بسیار نزدیک نمایان میشه. در ادامه بعد از توضیحات اولیه به طور تخصصی به این موضوع میپردازیم. یه قانون مهم هم در مورد ماکرو وجود داره و اونم اینکه سوژه باید در مقایس 1:1 با سنسور دوربین مطابقت داشته باشه اما در بیشتر مواردی که عکاسی ماکرو انجام میشه، از این قانون پیروی نمیشه. حالا اینکه اندازه سوژه در مقایس برابر با سنسور نباشه چه اتفاقی میوفته اینکه اندازه، شکل و در نتیجه تصویر نهایی سوژه متفاوت با واقعیت هست و در اون اعوجاج وجود داره. عکاسان ماکرو حرفه‌ای به این موضوع خیلی اهمیت میدن که آیا سوژه در اندازه واقعی عکس گرفته شده یا به وسیله بزرگ نمایی اونو نشون دادن. اما به هر حال در اینجا قصد نداریم به طور تخصصی در مورد عکاسی ماکرو صحبت کنیم، بلکه هدف ما در مورد اجرای خاص اون در گوشی‌های هوشمند هست. اگر می‌خواید عمیق‌تر در مورد عکاسی با لنز ماکرو بدونید، در ادامه تا پایان مطلب همراه ما بشید. اما جدای از گوشی‌ها، شما می‌تونید عکس‌های ماکرو با دوربین‌های عادی هم بگیرید.
عکاسی ماکرو در گوشی‌ها چطور کار می‌کنه؟
احتمالا تا حالا متوجه شدین که اکثر گوشی‌های مدرن، چند تا دوربین در قسمت پشتی‌شون دارن. معمولا این دوربین‌ها شامل یک دوربین معمولی واید، یک ماژول الترا واید و یک سنسور عمق هست، اما گوشی‌های بالارده ممکنه شامل لنزهای بیشتری بشن. مثلا گوشی سامسونگ S21 Ultra که از عکس‌های اون در این مطلب استفاده شده 4 ماژول دوربین داره: الترا واید، تله فوتو 3 برابر، واید، تله فوتو 10 برابر.
اگر قصد دارید یک عکس ماکرو بگیرید، به یک دوربینی نیاز دارید که بتونه روی سوژه‌های خیلی نزدیک فوکس کنه. اگر رو حالت دستی یا پرو دوربین گوشی‌تون رو قرار داده باشید قابلیت تنظیم فوکس وجود داره اما در کمترین حالت هم ممکنه محدود به 5-15 سانتی متر باشید. اما برای عکاسی ماکرو به فوکس زیر 2.5 سانتی متر نیاز دارید.
برای اینکه یه گوشی توانایی عکاسی ماکرو داشته باشه، به طور کلی دو راه اصلی وجود داره که کارخونه‌ها از اون تا بحال استفاده کردن. اولی اینکه یک دوربین ماکرو اختصاصی روی گوشی قرار بدن. این چیزیه که معمولا توی گوشی‌های میان رده میبینیم که دوربین‌های 2-5 مگاپیکسلی دارن و از اون سنسور فقط به جهت عکاسی ماکرو استفاده میشه. متاسفانه این دوربین‌ها خیلی ضعیف هستن و کمتر پیش میاد که کیفیت بالا و خیره کننده‌ای از اونا ببینیم.
راه دومی که میشه به عکاسی ماکرو در گوشی رسید اینکه از لنز واید و الترا واید استفاده بشه، و فاصله کانونی اون روی رنج ماکرو تنظیم بشه. هر دو گوشی آیفون 13/پرو/پرو مکس و گلکسی S21 Ultra عکساشون رو از این طریق میگیرن که باعث میشه حرفی برای گفتن داشته باشن.
البته ناگفته نماند که هر دو متد از مزایای عکاسی محاسباتی که قبلا در مورد اون صحبت کردیم هم استفاده می‌کنن، اما همیشه نتایج بهتر در صورت کیفیت بهتر در تصویر خام به وجود میاد.
چطور از حالت ماکرو در اندروید و ایفون استفاده کنیم؟
استفاده از حالت ماکرو در گوشی و نحوه دستیابی به اون واقعا متفاوته و بر اساس مدل گوشی فرق داره. اما به طور کلی در دوربین گوشی‌ها اگر بین حالت‌های مختلف جابه‌جا بشید می‌تونید به حالت ماکرو دسترسی پیدا کنید. در حالت پرو یا حرفه‌ای هم با انتخاب نوع لنز می‌تونید به اون دسترسی داشته باشید. مثلا در گوشی‌های بالا رده شیائومی با استفاده از قابلیت سوپر ماکرو می‌تونید به اون دسترسی پیدا کنید.
برای کاربران آیفون، در حال حاضر فقط گوشی آیفون 13 پرو و آیفون 13 پرو مکس امکان استفاده از ماکرو رو میدن (تا امروز 24 آذر). برای اینکار هم در آیفون در حال حاضر صحنه به طور خودکار شناسایی میشه و زمانی‌که به سوژه خیلی نزدیک باشید خودش به طور خودکار اونو براتون واضح می‌کنه. اما هیچ کنترل دستی در این زمینه وجود نداره (تست شده با iOS 15.1). علاوه بر اون هیچ آیکون یا متنی مرتبط با ماکرو روی صفحه نمایش داده نمیشه. اما چند نکته هست که بهتره اونا رو بدونید.
اولین نکته اینکه اگر فاصله شما تا سوژه کمتر از 2 سانتی متر باشه عکس تار میشه، اگر قصد دارید از سوژه‌های با فاصله کمتر از دو سانتی‌متر عکس بگیرید بهتره حالت دوربین رو به .5x تغییر بدید تا لنز الترا واید فعال بشه.
بهترین حالت هم برای عکاسی ماکرو همون حالت .5x هست قبل از عکاسی ماکرو حتما به لنز الترا واید تغییر بدید چون ممکنه دوربین نتونه صحنه رو تشخیص بده و به لنز مناسب تغییر بده. مثلا زمانی‌که می‌خواید از یک انعکاس یا قطرات باران روی شیشه عکس بگیرید ممکنه دوربین دچار خطا بشه. به طور کلی نرم افزار دوربین اپل اکی هست اما اگر دوست دارید قابلیت کنترل بیشتری داشته باشید می‌تونید از نرم‌افزارهایی مثل Manual، ProCam و FiLMiC Pro استفاده کنید که بهتون کنترل بیشتری در تمام زمینه‌ها میده. مثلا اینکه می‌تونید فوکس رو روی نزدیک‌ترین حالت قفل کنید، بعد دستتون رو به عقب و جلو حرکت بدید و هرجا سوژه واضح شد عکس بگیرید. برای دستیابی به نتایج بهتر هم در مکان‌های تاریک می‌تونید از سه پایه استفاده کنید و حتی از اپل واچ یا ایرپاد‌های بیسیم و با سیم برای فعال کردن شاتر استفاده کنید تا لرزش ایجاد نشه. علاوه براون می‌تونید از حالت تایمر چندثانیه‌ای استفاده کنید تا لرزش دست تاثیری در عکس در شرایط نور کم نداشته باشه.
در گوشی سامسونگ هم که در این مطلب به اون اشاره کردیم، گوشی به طور خودکار صحنه نزدیک رو تشخیص میده و به حالت Focus Enhancer تغییر می‌کنه. این حالت هم فقط در صورت تغییر دوربین به واید وجود داره (که دومین گزینه در قسمت چپ دوربین هست).
اگر از گوشی استفاده می‌کنید که دوربین ماکرو مجزا داره که کارتون خیلی راحت‌تره و کافیه به حالت ماکرو تغییر بدید.
اگر گوشی‌تون حالت ماکرو نداره چکار کنید؟
اگر حالت ماکرو در گوشی‌تون وجود نداره هنوز چندین راه برای عکاسی ماکرو هست، یکی از کارهایی که می‌تونید انجام بدید اینکه فوکس رو به صورت دستی تا جایی که می‌تونید روی نزدیک‌ترین حالت قرار بدید، و بعد ببینید تا چه فاصله‌ای می‌تونید عکس بگیرید، برای دستیابی به کیفیت بهتر باید نور بیشتری داشته باشید و بعد از عکاسی هم تصویر رو برش بزنید تا به سایز دلخواه برسید. اما علاوه بر اون محصولاتی هم هستن مثل لنز برای گوشی که کمک می‌کنن عکس ماکرو بهتری بگیرید اما این محصولات با کیفیت بالا در ایران یافت نمیشن و یه مشت پلاستیک آشغال وارد کننده‌هامون از اون طرف میارن.
عکاسی ماکرو به شما اجازه میده دنیا رو از یک دیدی دیگه که شاید هیچوقت کسی به اون دقت نکرده ببینید و با چشمان عادی قادر نیستید دنیا و سوژه‌های اطرافتون رو به اون شکل ببینید. در ادامه چند نکته بهتون میگم که برای عکاسی ماکرو بهتون کمک می‌کنه تا عکس‌های بهتری بگیرید.
سعی کنید وقت بذارید و بهترین نقطه فوکس رو پیدا کنید، چندین عکس از زاویه‌های مختلف بگیرید.
از سه پایه استفاده کنید تا دوربین لرزش نداشته باشه و جزئیات بالایی ثبت بشه.
از یک دسته سلفی استفاده کنید تا بتونید به سوژه‌هایی که نمیشه نزدیک شد هم نزدیک‌تر بشید و عکس بهتری بگیرید.
از شاتر بلوتوثی یا عکاسی با صدا استفاده کنید تا بتونید از راه دور بدون لرزش و یا ایجاد مزاحمت برای سوژه‌های زنده عکس بگیرید.
از نورهای اضافه مثل LEDهای سافت استفاده کنید از اونجایی که اکثر مشکلات در عکاسی ماکرو با گوشی از کمبود نور شروع میشه.
لنز ماکرو در عکاسی چیه؟
یکی از مزایای استفاده از دوربین DSLR قابلیت تعویض لنز هست. لنز ماکرو به جهت عکاسی با فاصله بسیار نزدیک طراحی شده، اگر تا بحال عکسایی دیدین که مثلا جزئیات چشم یک زنبور رو نشون میده، اینا عکس ماکرو هستن که با لنز ماکرو ازشون گرفته شدن. بهترین لنز ماکرو لنزی هست که به شما اجازه فوکس در فاصله نزدیک میده و خروجی با نسبت تصویر 1:1 دریافت می‌کنید، به این معنی که اون شیئی که از اون عکس گرفتید و اندازه بال‌ها، پاها، صورت و .. اون دقیقا همون اندازه‌ای هست که در دنیای واقعیه.
بذارید یکم بیشتر در مورد این قضیه صحبت کنیم. اگر از فاصله کانونی چیزی نمیدونید مشکلی نیست. همین الان گوشی‌تون رو بردارید و دو عکس سلفی بگیرید.
برای عکس اول گوشی رو تا جایی که می‌تونید به صورت نزدیک کنید تا چهره کل تصویر رو پوشش بده.
برای عکس دوم گوشی رو تا جایی که می‌تونید دور نگه دارید و بعدا با برش زدن یا زوم دیجیتال تصویر رو بزرگ کنید.
دو عکس رو در کنار هم قرار بدید.
این یک نمونه از عکسی هست که با فاصله متفاوت از سوژه گرفته شده.
می‌تونید ببینید که چقدر چهره متفاوت به نظر میاد. اگر شما عکس پرتره بگیرید و سر اون شخص تمام تصویر رو پوشش بده، و سایز سنسور دوربین شما 1 اینچ باشه و سایز سر شخص 10 اینچ، شما 10 اینچ سر رو کامل تغییر دادید تا روی سنسور 1 اینچی ثبت بشه. این نسبت تصویر 10:1 هست. مثلا اگر از سر یک عنکبوت عکس بگیرید، هر چند که می‌تونید عکس رو بزرگ کنید اما مثلا یک چهارم سایز واقعی سرش رو ثبت کردید و اینجاست که بزرگنمایی به وجود میاد. در اجسام و سایز‌های کوچکتر این مسئله به شدت مشخصه. برای نمونه یک تصویر پرتره دیگه براتون میذارم تا تفاوت رو متوجه بشید.
میبینید که زمین تا آسمون تفاوت ایجاد می‌کنه.
عکاسی ماکرو هم نیازی نیست که حتما نسبت 1:1 باشه اما هرچقدر به اون نزدیک تر باشیم بهتره که اونم به وسیله امکان فوکس کردن در فواصل نزدیک حاصل میشه. در واقع حتی با نسبت تصویر 1:0.7 هم می‌تونید عکس‌های ماکرو خیلی خوبی بگیرید اما کمتر از اون دیگه واقعا عکسا عادی نیست.
جمع بندی:
به طور کلی عکاسی ماکرو، دید جدیدی رو به وجود میاره و چیزایی رو می‌تونیم به تصویر بکشیم که مشاهده اونا به چشم عادی ممکن نبوده. علاوه بر اون خلاقیت و بهره‌وری از اونا در صنعت طراحی هم می‌تونه بسیار کاربردی باشه.
نظر شما در مورد عکاسی ماکرو چیه؟ اگر دوست دارید در مورد عکاسی بیشتر بدونید و یاد بگیرید حتما توی کامنت‌ها بنویسید.
منابع: How to geek 1 – How to geek 2 – How to geek 3